تدوین سند موسیقی خطر بزرگی است
رضا مهدوی - کارشناس حوزه موسیقی - معتقد است که تدوین «سند موسیقی» خطر بزرگی برای موسیقی کشور است.
به گزارش ایسنا، تقریبا سه سال پیش بود که مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور در پاسخ به این پرسش که چرا باید سند موسیقی تدوین شود؟ گفت: چون موسیقی کشور وضع مشخصی ندارد، باید وضع آن مشخص شود و این، نیاز به سند دارد. سند خوبی که منجر به ساماندهی تولید، آموزش و پژوهش و صادرات و واردات در این حوزه شود.
حسام‌الدین آشنا همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا تدوین این سند منجر به دولتی شدن موسیقی نمی‌شود؟ اظهار کرد: فکر نمی‌کنم چنین امری باشد، تدوین این سند منجر به هرچه روشن‌تر شدن رابطه دولت، جامعه، اهالی موسیقی و فضای موسیقی خارج از کشور می‌شود.
بررسی و تصویب این سند برعهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است. اسنادی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب می‌شود در حکم قانون است و هر ضمانت اجرایی که دیگر قوانین دارند، این قوانین هم دارند.
همچنین محمدحسین ایمانی خوشخو - رییس کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی - در آخرین اظهارات خود درباره سند موسیقی کشور، گفته بود: کمیسیون هنر و معماری بیش از دو سال موضوع سند موسیقی را پیگیری و با نظر هنرمندان و کارشناسان موسیقی، سندی را تدوین کرد. با توجه به این‌که دغدغه همگانی در این زمینه وجود دارد، نهادهای دیگری هم مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری نیز پیش‌نویس اسنادی را برای موسیقی تهیه کردند. شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز چند سال گذشته پیش‌نویسی را برای سند موسیقی تهیه کرده است. در حال حاضر مسئولیت تدوین نهایی سند موسیقی برعهده کمیسیون هنر و معماری است و همه پیش‌نویس‌هایی که برای سند موسیقی تهیه شده، در اختیار این کمیسیون است.
او ادامه داده بود: به منظور تدوین نسخه نهایی سند موسیقی، کمیته‌ای با حضور هنرمندان و کارشناسان موسیقی تشکیل می‌شود تا با بررسی پیش‌نویس‌ها و نظرات، سند موسیقی نهایی و برای بررسی و تصویب به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال شود. در سند موسیقی، یک نگاه اساسی و اصولی مورد توجه است تا با تصویب آن، چند مساله اساسی موسیقی کشور برطرف شود و قرار نیست در این سند همه جزییات موسیقی بیان شود.
اما رضا مهدوی - کارشناس موسیقی و نوازنده سنتور - در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: ما هیچ قانون نوشته‌ای درباره موسیقی نداریم و طیف‌های مختلف جامعه با آن برخورد می‌کنند؛ وای به روزی که این قانون نوشته شود! آن‌گاه بند بند آن را نقد و برای آن مجازات تعیین می‌کنند.
او ادامه داد: شورای عالی انقلاب فرهنگی این اشتباه را انجام می‌دهد. من نمی‌دانم چرا اعضایی که در آنجا حضور دارند و با هنر موسیقی آشنا هستند، دستی دستی آگاهانه یا ناآگاهانه سندی را می‌نویسند که نه‌تنها ضمانت اجرایی ندارد، بلکه ملعبه‌ای می‌شود در دست افرادی که با موسیقی عناد مستقیم دارند. قطعا ما در آینده شاهد بسته شدن بسیاری از آموزشگاه‌ها خواهیم بود، زیرا آموزش موسیقی برای سنین خاصی مجاز نیست.
مهدوی گفت: تدوین سند موسیقی شعاری بود که اول در دولت یازدهم داده شد. آنها می‌گفتند باید همه‌چیز را به «سند منگوله‌دار» تبدیل کنیم که مو لای درز آن نرود؛ اما آنها متوجه نیستند موضوع موسیقی، صرفا موضوع دولتی و حاکمیتی نیست، بلکه بحث فقهی نیز بر آن مترتب است و نمی‌توانند به راحتی برای آن ادله بیاورند.
این نوازنده بیان کرد: از من و بسیاری از هم‌صنف‌های من برای تدوین این سند مشورت گرفته شده است. در آن دوران نیز من به آنها می‌گفتم این کار را انجام ندهید، زیرا درپی آن، مشکلاتی به‌وجود خواهد آمد. شورای عالی انقلاب فرهنگی برای این سند ضمانت اجرایی ندارد و مانند بسیاری از مصوبه‌هایش، عملیاتی نمی‌شود و در نهایت مشخص نیست چه کسی متولی اجرای این سند خواهد بود.
او ادامه داد: مثلا در سند می‌آید که آموزش موسیقی همگانی در دوران طفولیت لازم است، حالا ما می‌خواهیم آموزش و پرورش را ملزم کنیم این کار را انجام دهد، اما آموزش و پرورش مخالفت می‌کند و می‌گوید که تابع وزارت ارشاد نیست. آیا وزارت ارشاد میتواند خودش مدرسه ایجاد کند؟ باز هم از آن جلوگیری خواهد شد. اگر وزارت ارشاد می‌توانست، در این ۳۷ سال این کار را می‌کرد و دوره‌ها را از مرحله ابتدایی می‌گذاشت، اما الان از دوره راهنمایی این کار را انجام می‌دهد.
مهدوی همچنین اظهار کرد: وزارت آموزش و پرورش از امسال و در طرح نظام جدید اعلام کرده که هنرستان موسیقی سه سال هفتم، هشتم و نهم را نخواهد داشت، یعنی سه سال راهنمایی از بین می‌رود و همین وزارت ارشاد که در تهران دو هنرستان بیشتر ندارد، دیگر نمی‌تواند در دوره راهنمایی دانش‌آموز بگیرد.
این کارشناس موسیقی گفت: حالا شما چیزی را در سند بنویسی که اساسا در آن اشکال وجود دارد و علما اساسا با آن مخالف هستند، در این شرایط، حساسیتی را که وجود دارد، بیشتر می‌کنید و در نهایت، همین دو هنرستان را هم جمع می‌کنند.
مهدوی بیان کرد: سازمان صداوسیما ساز را نشان نمی‌دهد و هیچ قانون نوشته‌ای در این‌باره وجود ندارد؛ اما گاهی شاهد نشان دادن ساز هم هستیم. حالا در سند بنویسید، باید ساز در صداوسیما نشان داده شود، می‌گویند «مطرب‌بازی دوباره شروع شده» و می‌خواهند بچه‌های مردم را از مسیر منحرف کنند و برای این کار بودجه خرج و آن را قانونمند کردند. این موضوع را تبدیل به یک بحث بزرگ می‌کنند و جنجال سیاسی راه می‌افتد، در شبکه‌های برون‌مرزی از آن علیه نظام استفاده می‌کنند و در داخل همه درگیر می‌شوند و در نهایت، همه فیتیله آن را پایین می‌کشند. در پایان، چه کسی ضرر می‌کند؟ آن معلمی که تحصیل کرده و از این راه نان درمی‌آورد.
او ادامه داد: در زمان ریاست آقای شهاب مرادی در سازمان فرهنگی - هنری شهرداری تهران پنج‌هزار نفر هنرجو و ۵۰۰ معلم رها شدند. درست است بعد از آن دوباره آموزش موسیقی در فرهنگسراها راه افتاد؛ اما فایده‌ای نداشت، زیرا همه پراکنده شده بودند.
مهدوی اضافه کرد: دولت‌های ما، دولت‌های قدرتمندی نیستند. جناح‌هایی همیشه هستند که شاکله اصلی قدرت دست آن‌هاست و می‌توانند جلوی فعالیتی را بگیرند یا آن را آزاد بگذارند. خانه موسیقی چند کمیته دارد که جدی نیستند و حیاط خلوت وزارت ارشاد هستند. بنابراین نمی‌جنگند، زیرا لزومی نمی‌بینند خود را به تقلا بیندازند. ما باید اهم فی الاهم کنیم، ما باید وضع موجود را به نفع هنر و هنرمند اصلاح کنیم.
