موسیقی هنری ایران: به گزارش خبرنگار موسیقی تابناک فرهنگی، سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر با تمام حاشیه ها و نقاط ضعف و قوتش چند روزی است که به پایان رسیده؛ اما سئوالات بسیاری درباره این جشنواره باقی مانده تا کلیت آن همچنان پر رمز و راز باقی بماند. 

 

در مراسم اختتامیه این جشنواره که اول اسفند برگزار شد علی جنتی(وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، علی مرادخانی(معاون امور هنری وزیر) و فرزاد طالبی(سرپرست کنونی دفتر موسیقی) هر سه به عنوان مسئولان ارشاد ضمن ابراز رضایت کامل از نحوه برگزاری این جشنواره ، آن را«مانند دیگر فستیوال های موسیقی دنیا حرفه ای تر و عیارمندتر از گذشته» قلمداد کردند. 

 

وقتی اینگونه درباره یک جشنواره سخن گفته می شود پس فرض مخاطب می بایست بر این باشد که مسئولان ارشاد به طور کامل از نحوه برگزاری جشنواره اطلاع و آگاهی کافی دارند؛ از این رو صراحتا برخی سئوالات جدی که درباره سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر باقی مانده از این مسئولان مطرح می شود و امید می رود آنگونه که شایسته می دانند پاسخ دهند. 

 

مهمترین و اصلی ترین سئوال درباره جشنواره امسال این است که«مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دقیقا با دیدن کدام بخش های سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر تا این حد احساس رضایت مندی پیدا کردند؟ » این تاکید ویژه بر روی ترکیب واژه های«دقیقا از کدام بخش ها» بسیار جدی است چرا که طی چند روز اخیر بسیار در این موارد تحقیق کرده ایم اما به نتیجه ای جدی نرسیده ایم.

 

 

بخش رقابتی و سئوالاتش  

 

برای شروع بهتر است ابتدا به بخش مسابقه یا همان بخش رقابتی آلبوم های سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر بپردازیم. این بخش به اصطلاح رقابتی به بررسی آلبوم های دو سال گذشته اختصاص داده شده بود. درست مانند بخش«برگزیدگان دوسالانه آلبوم برتر» که قرار بود 13 بهمن در شانزدهمین جشن خانه موسیقی امسال برگزار شود. البته این جشن 5 بهمن به گفته دست اندرکاران خانه موسیقی به دلیل«تداخل با جشنواره تئاتر فجر» لغو شد. خب کار است دیگر؛ بعضی مواقع پیش می آید که زمان برگزاری چنین مراسم مهمی بدون هیچ گونه هماهنگی و برنامه ریزی، به طور اتفاقی 13 بهمن اعلام شود و بعد هم آن را کنسل کرد. 

 

اما سئوالاتی که از مسئولان ارشاد در بخش آلبوم وجود دارد؛ 

اول اینکه آیا مسئولان می دانند بخش رقابتی جشنواره بدون انتشار فراخوان تدارک دیده شده است؛ یعنی آلبوم هایی که در بخش رقابتی مورد داوری قرار گرفته اند بدون خواست، اجازه و رضایت صاحبانشان در بخش مسابقه جشنواره شرکت داده شده اند. مگر می شود اثری را بدون اجازه صاحبانش در یک جشنواره شرکت داد؟ 

 

دوم اینکه؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر جشنواره در سخنرانی شان در مراسم اختتامیه تاکید کردند بخش رقابتی این جشنواره به داوری آلبوم های منتشر شده از مهر 1392 تا مهر 1394 اختصاص دارد. این مطلب پیش از این نیز در نشست خبری جشنواره عنوان شده بود. حال چگونه آلبوم امین هنرمند با عنوان«شکوه های بی کلام» که 7 آبان ماه 1394 در ساختمان شماره یک خانه موسیقی رونمایی و در همین تاریخ منتشر شده است عنوان آلبوم برگزیده بخش کلاسیک را کسب می کند؟

 

سوم اینکه؛ چگونه و با چه منطقی داوران جشنواره آثار خودشان را داوری کرده اند؟ هوشنگ کامکار، اردشیر کامکار، امین هنرمند، بهروز صفاریان و همایون نصیری هم عضو هیئت داوران بودند و هم به عنوان برگزیده بخش های مختلف مسابقه جشنواره به روی صحنه آمدند و جایزه باربد را دریافت کردند. قطعا تمام این موزیسین ها انسان های شریفی هستند اما سئوال اینجاست که واقعا کدام منطق چنین شیوه ای را در داروی می پذیرد؟ 

 

چهارم؛ آلبوم«نه فرشته ام نه شیطان» که ساخته تهمورث پورناظری است جایزه ویژه 60 سکه بهار آزادی جشنواره را از آن خود می کند؛ سهراب پورناظری جایزه بخش ایران فرهنگی را دریافت می کند؛ فریدون آسرایی که تهیه کنندگی برنامه هایش را شرکت وابسته به جلال مشفق بر عهده دارد در بخش پاپ جایزه می گیرد؛ آلبوم دیگری نیز به خوانندگی حمیدرضا نوربخش کاندید دریافت جایزه می شود که در زمان اهدا جوایز نوربخش این آلبوم را از رقابت کنار می کشد. هر چهار نفر این افراد در تدارک سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر نقش داشته اند؛ مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نظرشان درباره چنین اتفاق محیر العقولی چیست؟

 

جایزه ویژه جشنواره به آلبومی تعلق می گیرد که ظاهرا در تمامی زمینه ها در مجموع بیشترین امتیاز را کسب کرده باشد؛ یعنی جایزه ویژه به خود آلبوم و صاحب اثر تعلق می گیرد یعنی به تهمورث پورناظری و شرکت تولید کننده آن و نه یکی از عوامل تولید آن یعنی خواننده، این مسئله ایست که می بایست به آن توجه ویژه کرد.

 

پنجم؛ بخش مسابقه با چه معیارهایی برگزار شد و چرا هرگز این معیارها اعلام نشد تا جامعه موسیقی پی به کیفیت داوری ها و نحوه ارزش گذاری ها ببرد؟

 

 

رقم دستمزدهای گروه ها و برخی هنرمندان

 

بدون شک انتشار رقم قراردادهای برخی افراد و گروه های حاضر در سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر بلوا و جنجال بسیار بزرگی را به وجود خواهد آورد. 

 

آیا مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از رقم دستمزدهایی که طی قراردادهایی جالب به برخی گروه ها و افراد خاص مرتبط با دست اندرکاران جشنواره اختصاص داده شده آگاهی دارند؟ 

اطلاعات این بخش را می گذاریم برای بعد؛ به هر حال حمیدرضا نوربخش به عنوان مدیر سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر چند مرتبه در گفتگوهای رسانه ای اش تاکید کرده بلافاصله بعد از پایان جشنواره طی نشستی خبری تمام این اطلاعات را منتشر خواهد کرد. 

 

 

جدول جشنواره یا جداول جشنواره

 

ثبات جدول جشنواره نماد توان برگزار کنندگان آن در برنامه ریزی و اجراست. مگر می شود یک جشنواره بیش از شش جدول متفاوت داشته باشد؟ پیش تر هم عنوان شده است که معمولا جدول جشنواره همزمان با آغاز بلیت فروشی اجراها رونمایی می شود اما مشخص نیست با چه استدلالی این جدول حدود دو قبل از آغاز جشنواره منتشر شد. به قدری تغییرات این جدول زیاد بوده که برای پرداختن به تمام آنها می بایست گزارشی جداگانه نوشت.

 

می دانستید باز با این همه، جدول نهایی منتشر شده در کتابچه های جشنواره همچنان می بایست تغییر می کرد اما دیگر امکانش نبود؟

 

اما یک نکته بسیار تامل بر انگیز به اتفاقات روز 25 بهمن مربوط می شود این است که باید پرسید کجای تاریخ 38 ساله بعد از انقلاب سه کنسرت در یک روز لغو و کنسل شده اند؟ این اتفاقی است که در حین اجرای سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر افتاد و روز یکشنبه 25 بهمن همزمان خبر لغو و کنسل شدن سه کنسرت«شجاعت حسین خان»، «کاوه یغمایی» و «گروه تندر» منتشر شد. در مورد هر سه اجرا از مدتها قبل می شد پیش بینی کرد چنین اتفاقی روی می دهد و تنها با تصمیمات ساده مدیریتی می شد از هزینه های بسیار زیاد آن که اعتبار جشنواره و برگزار کنندگان و مسئولان ارشاد را زیر سئوال برد جلو گیری کرد. اگر این اتفاق تلخ نامش سوء مدیریت نیست پس چیست؟ 

 

 

وضعیت بد صدابرداری 

 

بسیاری از اجراهای سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر با مشکل صدابرداری روبرو بودند و عجیب اینکه این مشکل تا روز پایانی جشنواره نیز ادامه پیدا کرد. در سال های گذشته نیز مشکل صدابرداری در جشنواره تا حدودی وجود داشت منتهی دیگر مسئله تا به این حد پر رنگ و جدی نبود. یعنی سامان دادن به وضعیت صدابرداری سالن ها تا این حد مشکل بوده که تا روز آخر نیز ادامه داشته باشد؟ 

 

درباره پوستر جشنواره موسیقی فجر هم حتما استحضار دارید که تا یک روز قبل از شروع جشنواره اجازه رونمایی به آن داده نمی شد دلیلش هم این بود که ابراهیم حقیقی به عنوان کارشناس تصمیم گیرنده در این  زمینه، به چنین پوستری اصلا حاضر نبود تاییدیه بدهد.

 

همچنین درباره ضرورت های وجود دکور برای یک جشنواره ملی در ابعاد جشنواره موسیقی فجر قبل تر نیز نوشته شد؛ اما زمانی این نداشتن دکور در اجراهای جشنواره، از ایراد به فاجعه تبدیل می شود که شما در برابر سن 30 متری سالن میلاد نمایشگاه بین المللی قرار می گیرید و نه تنها اثری از المان های جشنواره و ویدئو مپینگ نمی بینید بلکه حتی دیوار کاذبی نیز وجود ندارد که فضای سن و پشت سن را جدا کند. واقعا این همه اصرار بر نداشتن دکور بر اساس چه منطقی بوده است؟

 

 

تقدیر سه باره

 

آیا می دانید برای سومین مرتبه است که در جریان برگزاری جشنواره موسیقی فجر از استاد داوود گنجه ای تقدیر می شود؟ یعنی در جشنواره های شانزدهم، بیستم و حالا سی و یکم؛ قطعا تقدیر از بزرگان و اساتید از جمله اتفاقات مهم هر جشنواره ای محسوب می شود اما با چه منطقی از یک استاد برای سومین بار تقدیر صورت می گیرد در حالی که اساتید دیگری هستند که هرگز مورد تقدیر و یا تجلیل قرار نگرفته اند؟

 

 

سایت جشنواره و حاشیه های حضور اسپانسر 

 

زمانی که آئین رونمایی سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر 27 آذر در تالار وحدت برگزار شد سایت جشنواره با مشکلات بسیاری مواجه بود؛ حمیدرضا نوربخش همان زمان در گفتگو با خبرنگار موسیقی تابناک فرهنگی عنوان کرد«تا آخر همین هفته امیدواریم مشکلات سایت حل شود و آرشیو دوره های گذشته جشنواره نیز بارگذاری شود.» حالا دو ماه از آن زمان گذشته و هیچ اثری از آرشیو سی سال گذشته جشنواره نیست؛ آیا مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلمی می دانند چه بر سر این آرشیو سی ساله آمده است؟

 

در بحث اسپانسرینگ جشنواره نیز شرکت کار و اندیشه و موسسه بارانا به واسطه برادران پورناظری به جشنواره ملحق شدند و پس از مدتی خبر آمد که این اسپانسر از جشنواره کنار کشیده یا شاید هم کنار گذاشته شده است؛ پس از مدتی دوباره گفتند مشکلی نیست و حامیان مالی جشنواره موسیقی فجر در این دوره حضور خواهند داشت منتهی نحوه تعامل این اسپانسر با جشنواره هرگز به طور شفاف مشخص نشد. آیا کسی می تواند نحوه تعامل این اسپانسر را یک بار برای همیشه به طور شفاف برای اهالی رسانه شرح دهد؟

 

 

پایان بندی

 

قطعا دست اندرکاران سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر زحمت های بسیاری کشیده اند تا این دوره را بهتر از همیشه برگزار کنند و در این مسیر علاوه بر مشکلاتی که به آنها اشاره شد اتفاقات خوبی مانند ایجاد پاویون مخصوص خبرنگاران، حضور برخی گروه های خارجی و اضافه شدن بخش موسیقی تلفیقی به جشنواره را نیز در کارنامه خود ثبت کردند. منتهی اشتباهات و ایرادات مدیریتی و نحوه برگزاری جشنواره بقدری بیشتر از محاسن کار بود که به سختی می شد نکات مثبت جشنواره را دید. 

 

هر تیم مدیریتی و اجرایی که در این جشنواره فعالیت می کند قطعا نقاط ضعف و قوتهای خاص خودش را دارد که می بایست صادقانه با آنها رو برو شود و مسئولیت کار واقعی خود را بپذیرد؛ این حد اقل انتظاری است که وجود دارد. منتهی وقتی مدیر جشنواره و همچنین مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گونه ای تمام قد از سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر حمایت می کنند که گویی بی نقص ترین اتفاق ممکن در این حوزه روی داده می بایست تمام قد هم به این سئوالات رسوب کرده در ذهن مخاطبان پاسخ دهند. 

 

فقط و فقط نحوه برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره که مسئولان ارشاد از نزدیک شاهد آن بودند به قدری در سطح نازلی برگزار شد که اکثر موزیسین هایی که در تالار وحدت حضور داشتند پس از خارج شدن از سالن غرولندهایشان را بر سر ما خبرنگاران زدند و گفتند«پس شماها چه کار می کنید که هر اتفاقی در این جشنواره رخ می دهد و سئوالی پرسیده نمی شود؟»

 

البته این احتمال وجود دارد که شاید ما اهالی رسانه با عینک بدبینی به کلیت برگزاری سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر می نگریم و شاید اطلاعی از زاویه دید مسئولان نداشته باشیم. از این رو ما نیز تمایل داریم بدانیم مسئولان دقیقا از چه بخش های سی و یکمین جشنواره موسیقی فجر خوششان آمده که آنگونه در مراسم اختتامیه به تمجید و دفاع تمام قد از آن پرداختند.

پنجم اسفند نود و چهار