برگزاری آخرین آیین آواز با مدیریت شهرام صارمی در کانون موسیقی ارسباران
بیست و دومین نشست آیین آواز با برپایی مراسم تجلیل از شهرام صارمی و خداحافظی‌اش از مدیریت کانون موسیقی ارسباران برگزار شد. به گزارش ایلنا، بیست و دومین نشست آیین آواز علیرغم تقارن زمان این برنامه با شب‌های داغ فوتبالی به سبب دعوت پیشاپیش از سیدرضا طباطبایی یکی از شاخص‌ترین خوانندگان مکتب اصفهان و یکی از بازماندگان کلاس درس آواز استاد زنده‌یاد تاج اصفهانی، شاهد حضور تعداد زیادی از علاقه‌مندان به موسیقی بود.
در این نشست، شهرام صارمی از مدیریتش در کانون موسیقی ارسباران خداحافظی کرد و مراسم تجلیلی از او برگزار شد. تجلیل از حضور ۱۸ ساله صارمی در این کانون، با حضور سیدرضا طباطبایی، میلاد کیایی، محمود مخدوم، محمدرضا نوابی، امیر مداح، محمد ملاآقایی و سایرین همراه با نثار شاخ گل و هدیه‌ای انجام شد.
اجرای آواز سیدرضا طباطبایی در دستگاه سه‌گاه که بعد از شروع درآمد به مرکب‌خوانی انجامید از دیگر بخش‌های این نشست بود. حسن منصوری (نی) و سجاد منصوری (تمبک) نوازندگان این اجرا بودند. اجرای دیگر به شاگرد جوان کلاس آواز طباطبایی اختصاص داشت: مهرداد مرادمند که امیدانگیز آواز خواند و علی مرادزاده با کمانچه او را همراهی کرد.
اجرای داود پایروند در ماهور با تار محسن وصالی، اجرای امیرمسعود امیری (کیمیا) با تار داریوش آریان‌پور در افشاری و همچنین اجرای علی‌اصغر میرآخوری خواننده پیشکسوت با نی سعید میرآخوری و تمبک تورج واعظی از سایر بخش‌های نشست بود.
در بخش مبحث فنی و تئوریک ماه با عنوان «اهمیت آشنایی آوازخوانان با ادب پارسی» شفیع شجاعی ادیب حضور یافت که مانند نیمی از نام خانوادگی‌اش ادیب و پژوهشگر زبان پارسی است. او ضمن برشمردن موارد مهمی که ضرورت داشتن اطلاعات ادبی و به ویژه شعری آوازخوانان را به همگان گوشزد کرد که تسلط خواننده بر اوزان عروضی فقط یکی از آنها بود.
وی گفت: برای نشان دادن میزان اهمیت آشنایی خواننده با شعر و ادبیات، نمونه‌ای از حافظ نقل می‌کنم تا پیوند شعر و موسیقی و لذت آشنایی با آن به وضوح روشن شود. دکتر سعید حمیدیان در کتاب شرح شوق خود که مبتنی بر شرح غزل‌های حافظ است این نکته هنری را در سروده‌های ارزشمند حافظ کشف کرده‌اند که در شعر کلاسیک - معمولاً - شاعران هر گاه سخن از عاشق می‌کنند حتماً از معشوق نیز یادی می‌کنند و سخنی به میان می‌آورند. اساساً در شعر فارسی، بلبل یا هر مرغی دیگر مانند مرغ سحر و مرغ خوشخوان و...، نماد عاشق است و گل و اقسام گل‌ها نماد معشوق که گل - به معنای گل سرخ - بیشتر از دیگر گل‌ها مورد توجه بوده است.
شجاعی ادیب ادامه داد: در دیوان حافظ نیز این مطلب رعایت شده و تقریباً بیش از نود و پنج درصد ابیاتی که در آنها نامی از گل برده شده، حتماً از بلبل هم ذکر خیری به میان آمده و برعکس. البته درآن پنج درصد باقیمانده هم که این مسأله رعایت نشده حتماً دلیلی داشته که هنوز بر ما مکشوف نشده است.
او خاطرنشان کرد: اما یکی از آنها را دکتر حمیدیان به شرح ذیل کشف کرده‌اند که بازخوانی آن با موضوع بحث امشب تقارن دارد و ذکرش خالی از لطف نخواهد بود. در غزلی مشهور با مَطلَعِ «سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند/ همدم گل نمی‌شود یاد سمن نمی‌کند» می‌بینیم که در مصرع دوم، نام بلبل آمده ولی از معشوق او که بلبل یا هر مرغ دیگری است ذکری نشده است. اما اگر کمی دقت کنیم - دقتی به عمق هفت قرن و آنچنان که شایستۀ شأن هنری و ادبی خواجۀ شیراز است - متوجه می‌شویم که حافظ برای اولین بار شعری سروده که جاندار است و از خود تولید صوت می‌کند. در واقع سه کلمۀ چمان، چرا و چمن، موسیقی‌ای را تولید می‌کنند که ما از آن نوای بلبل را می‌شنویم که در موسیقی به آن تحریر می‌گویند و معروف شده که مردم عامی کوچه و بازار هم آن را چَهچَهه می‌نامند.
شجاعی ادیب یادآور شد: همچنین با استناد به این بیت‌الغزل حافظ متوجه می‌شویم که «چهچهه» همان اصطلاح اصلی بر مؤلفۀ مهم تحریر در هنر آواز است و بسیار هم ادیبانه و شاعرانه این نکته بیان شده است. در نهایت هم جالب است که اصلاً با شنیدن صدای چهچهۀ بلبل در بیت فوق پی به وجود خود بلبل می‌بریم. به راستی آیا بیان پیوند شعر و موسیقی و اهمیت آشنایی آوازخوان با آن، زیباتر و هنرمندانه‌تر و تأثیرگذارتر از بیان حافظ سراغ داریم؟
با پایان این مبحث اشعاری توسط علیرضا معینی مجری نشست خوانده شد.
نشست تخصصی آموزشی آیین آواز حدود یک سال است که با هدف معرفی چهره‌های تازه در هنر آواز و تجلیل از بزرگان این عرضه و همچنین ارائه مباحث فنی و تئوریک راه اندازی شده و با اقبال عمومی روبرو شده است.
